काठमाडौं— नेपाली कांग्रेसभित्र चुलिंदो असन्तुष्टिले ‘दुई तिहाइ’ दाबी गर्ने वर्तमान सत्ता गठबन्धनको स्थायित्वमा प्रश्न उठ्न थालेको छ। सभापति शेरबहादुर देउवा निकट वरिष्ठ नेतासमेत असन्तुष्ट बनेपछि कांग्रेसभित्रै सरकारको औचित्यमाथि बहस चर्किएको छ।
मंगलबार चाक्सीबारीमा बसेको बैठकमा कांग्रेसका प्रभावशाली नेताहरू— गोपालमान श्रेष्ठ, प्रकाशमान सिंह, विजय गच्छदार, कृष्ण सिटौला, विमलेन्द्र निधि, डा. शशांक कोइराला र डा. प्रकाशशरण महतले सभापति देउवालाई स्पष्ट शब्दमा सरकारको असफलताको सन्देश सुनाए।
“सरकार जनअपेक्षा अनुसार काम गर्न असफल भएको छ, भ्रष्टाचार नियन्त्रणमा चुकेको छ, र सुशासनका हरेक मोर्चामा कमजोर देखिएको छ,” एक नेताको भनाइ थियो।
तर देउवाले सरकारको आलोचना तत्काल नगर्न आग्रह गरे। “यो सरकार अझै सुधारको प्रक्रियामा छ। अहिले नै कांग्रेसले सरकार असफल भयो भन्ने सन्देश दिनु उपयुक्त छैन,” देउवाले जवाफ फर्काएको स्रोत बताउँछ।
गठबन्धनभित्र बढ्दो दरार
एमाले र कांग्रेसबीचको सात बुँदे सहमति कार्यान्वयनमा ढिलाइ हुँदा देउवाभित्र पनि सन्देह बढेको देखिन्छ। देउवाले २०८३ असारमा प्रधानमन्त्री बन्ने सहमतिको आशामा गठबन्धन जोगाउने रणनीति अपनाइरहेका छन्। तर माओवादी केन्द्रसँगको अविश्वास, र एमालेको ‘रकमी व्यवहार’ का कारण कांग्रेसभित्र असन्तुष्टि उब्जिएको हो।
कुलमान घिसिङ हटाउने निर्णयदेखि संघीय निजामती विधेयकमा ‘कुलिङ अफ पिरियड’ सम्बन्धी बुँदासम्म कांग्रेसका विभिन्न धारहरूमा असहमति चुलिएको छ। महामन्त्री विश्वप्रकाश शर्माले त खुलेर एमालेमाथि ‘सहमतिप्रति बेइमानी’ गरेको आरोपसमेत लगाएका छन्।
“सहमति गरेर अघि बढ्ने, तर राष्ट्रियसभामा फरक संशोधन प्रस्ताव राख्ने व्यवहारले गठबन्धनमा दरार ल्याउँछ,” शर्माले भने।
सत्ता गुमाउने चिन्ता देउवालाई छैन?
सत्ताबाट गएका प्रचण्ड पुनः फर्केर प्रधानमन्त्री बनेका थिए, र फेरि दुई महिनामा सत्ता गुमाएका थिए। देउवा भने एमालेसँगको सहमतिको बलमा आफू प्रधानमन्त्री बन्नेमा ढुक्क छन्। तर पार्टीभित्र चुलिँदो असन्तुष्टि, सरकारको अलोकप्रियता, र भ्रष्टाचारको आरोपले त्यो यात्रामा ठूलो अवरोध खडा गर्न सक्ने संकेत देखिन्छ।
डा. शेखर कोइरालाले त भूमि अध्यादेशदेखि सुशासनसम्मका विषयमा खुला विरोध गर्दै आएका छन्। उपसभापति पूर्णबहादुर खड्का मात्रै अहिलेसम्म मौन देखिएका छन्, बाँकी प्रायः सबै नेता सरकारसँग रुष्ट छन्।
निष्कर्ष: सरकार मात्र हैन, गठबन्धन नै संकटमा
कांग्रेसभित्रको बृहत्तर असन्तुष्टि अब भित्री मुद्दामात्र होइन, सत्ता समीकरणमै असर पार्न सक्ने दिशातर्फ उन्मुख छ। यस्तो अवस्थामा ओलीले दिएको सुझाव — “घरझगडा घरभित्रै राखौं” — कति उपयोगी हुन्छ भन्ने कुरा अब कांग्रेसकै निर्णयले निर्धारण गर्नेछ।
