पोखरा — दसैँ–तिहारको लामो बिदा र अनुकूल मौसमसँगै केही समयदेखि सुस्ताएको पोखराको पर्यटन फेरि जीवित बनेको छ। पछिल्लो केही दिनयता पोखरामा आन्तरिक तथा विदेशी पर्यटकको घुइँचो लागेपछि होटल, रेस्टुरेन्ट र अन्य पर्यटकीय गतिविधिमा उत्साहजनक चहलपहल देखिएको छ।
लेकसाइडका अधिकांश होटल फुल बुक
होटल संघ पोखराका अध्यक्ष लक्ष्मण सुवेदीका अनुसार अहिले लेकसाइडका करिब ९० प्रतिशत होटल फुल बुक छन्। उनी भन्छन्, “लामो बिदा र खुला मौसमका कारण पोखरा हुँदै अन्नपूर्ण पदयात्रा र मुस्ताङसम्म पुग्ने आन्तरिक तथा विदेशी पर्यटकको संख्याले पर्यटन व्यवसायीलाई उत्साहित बनाएको छ।”
उनका अनुसार पोखराको पर्यटन क्षेत्रमा करिब ८ खर्ब रुपैयाँ बराबरको लगानी छ, जसमा ६ खर्ब होटल व्यवसायमै केन्द्रित छ। करिब १५ हजार व्यक्ति प्रत्यक्ष रूपमा यस क्षेत्रमा रोजगारीमा आश्रित छन्।
पोखरामा हाल करिब १,२०० पर्यटकीयस्तरका होटल सञ्चालनमा छन्, जसमा ७०० वटा लेकसाइड र ड्यामसाइड क्षेत्रमा छन्। यी होटलहरूले करिब ४० हजार पाहुनालाई एकैपटक समायोजन गर्न सक्छन्। अहिले पोखरामा एउटा फाइभ–स्टार, ६ फोर–स्टार र करिब ३० थ्री, टु र वन–स्टार होटल सञ्चालनमा छन्।
पदयात्रामा बढ्दो आकर्षण
पोखरा पदयात्राको प्रमुख प्रवेशद्वार हो। ट्रेकिङ एजेन्सिज एसोसिएसन अफ नेपाल (टान) पोखराका अध्यक्ष कृष्ण आचार्यका अनुसार अन्नपूर्ण, मर्दी हिमाल, घोरेपानी–पुनहिलजस्ता विश्व–प्रसिद्ध ट्रेकिङ रुटहरूमा अहिले आन्तरिक तथा विदेशी ट्रेकरको चाप उल्लेख्य रूपमा बढेको छ।
“पोखराका पदमार्गले विश्वभरका ट्रेकरलाई आकर्षित गर्छन्,” उनले भने, “यी पदमार्गको संरक्षण र प्रवर्द्धनमा सरकार र निजी क्षेत्रले सँगसँगै काम गर्नुपर्ने समय आएको छ।”
उनका अनुसार पछिल्ला दिनमा छोमरोङ, पोथना, बिरेठाँटी, बेँसीसहर र घासाजस्ता पाँच चेकपोस्टमार्फत दैनिक १,०००–१,२०० विदेशी र ४,००० भन्दा बढी नेपाली ट्रेकरले पदयात्रा गरिरहेका छन्। टानले हालै अन्नपूर्ण नर्थ क्षेत्रलाई “मौरिस हर्जोग ट्रेल” भनेर प्रवर्द्धन गर्न थालेको छ।
रेस्टुरेन्ट र बारमा पनि उत्साह
रेस्टुरेन्ट एण्ड बार एसोसिएसन नेपाल (रेवान) पोखराका अध्यक्ष विश्वराज पौडेलले लामो समयपछि पोखरामा पर्यटकको आगमनले उत्साह थपेको बताए। “तिहारको समयमा विशेष गरी रेस्टुरेन्ट र बारहरूमा पर्यटकको चहलपहल उल्लेख्य छ,” उनले भने, “यसले हामी व्यवसायीलाई नयाँ ऊर्जा दिएको छ।”
दिगो पर्यटनको आवश्यकता
पोखरा पर्यटन परिषद्का वरिष्ठ उपाध्यक्ष हरि भुजेलले पर्यटनको यो मौसमी रौनकले मात्रै लगानी थेग्न नसक्ने बताए। उनका अनुसार सरकारसँग दीर्घकालीन र दिगो पर्यटन योजनाको खाँचो छ।
“पोखरा प्राकृतिक, साहसिक र सांस्कृतिक पर्यटनको अद्वितीय संगम हो,” भुजेलले भने, “यो सम्भावनालाई दीगो बनाउन राज्यले रणनीतिक योजना र पूर्वाधार विकासमा जोड दिनुपर्छ।”
भुजेलले पोखरालाई साहसिक पर्यटनको हबका रूपमा विकास गर्नुपर्ने, नयाँ गन्तव्य पहिचान गर्ने र बजार प्रवर्द्धनमा सरकार–निजी क्षेत्रको सहकार्य अपरिहार्य रहेको बताए।
प्राकृतिक र सांस्कृतिक आकर्षण
पोखराका प्रमुख आकर्षणहरू — फेवातालमा डुङ्गा सयर, सराङकोटको सूर्योदय, विश्व शान्ति स्तूपा, डेभिस फल्स, गुप्तेश्वर गुफा, र अन्तर्राष्ट्रिय पर्वतीय सङ्ग्रहालय — पर्यटकका लागि सधैं लोभलाग्दा छन्।
फेवातालको किनारमा रहेका रेस्टुरेन्ट र क्याफेले साँझमा जीवन्त वातावरण सिर्जना गर्छन् भने तालको बीचमा रहेको तालबाराही मन्दिरले सांस्कृतिक महत्व बोकेको छ।
अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट आशा
नयाँ पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल सञ्चालनमा आएसँगै विदेशी पर्यटकको आगमन अझ बढ्ने अपेक्षा गरिएको छ। पर्यटन व्यवसायीहरूका अनुसार, अबको चुनौती भने पोखराको पर्यटनलाई वर्षभरि सक्रिय राख्ने दिगो मोडेल निर्माण गर्नु हो।
निष्कर्ष
लामो बिदा, अनुकूल मौसम र आकर्षक प्राकृतिक दृश्यका कारण हाल पोखरा पुनः पर्यटकले भरिभराउ छ। यसले आन्तरिक पर्यटनमा नयाँ आशा जगाएको छ र पोखरालाई पुनः नेपालको प्रमुख पर्यटन राजधानीको रूपमा उभ्याएको छ।
