नेपालमा एचआईभी संक्रमण घट्दै

स्वास्थ्य

गृहपृष्ठ
स्वास्थ्य

संक्रमण नेपालमा एचआईभी संक्रमण घट्दै

नेपालकभर आइतबार, मंसिर १५, २०८२

काठमाडौँ, १४ मंसिर।

नेपालमा एचआईभी संक्रमितको संख्या क्रमिक रूपमा घटिरहेको छ। राष्ट्रिय एड्स तथा यौन रोग नियन्त्रण केन्द्रका निर्देशक डा. सर्वेश शर्माले दिएको तथ्यांक अनुसार सन् २०२४ को अन्त्यसम्म अनुमानित ३४,३३७ व्यक्तिमा एचआईभी संक्रमण रहेको छ।

डा. शर्माका अनुसार वयस्क जनसंख्यामा संक्रमण दर ०.१३ प्रतिशत छ। १५ वर्षभन्दा माथिका संक्रमित ३३,२७९ जना रहेका छन् भने १५ वर्षमाथिका महिलामध्ये १४ हजार जना संक्रमित छन्। पुरुष संक्रमित १९,२७९ रहेका छन् भने १,०५८ बालबालिका एचआईभी पोजेटिभ छन्।

गत वर्षमा आमामाथि गरिएको परीक्षणमा २२७ बालबालिका नयाँ संक्रमित फेला परेका थिए। यद्यपि, अहिले पनि दिनमा २ जना नयाँ संक्रमित थपिएका छन् र दिनमा १ जनाको मृत्यु एचआईभी/एड्सका कारण भइरहेको छ।

सन् २०२४ मा नयाँ संक्रमण ६१४ अनुमान गरिएको छ, जुन सन् २००० को तुलनामा ८९ प्रतिशत र सन् २०१० को तुलनामा ७६ प्रतिशतले घटेको हो। मृत्यु दरमा पनि गिरावट आएको छ—सन् २०२४ मा ५६९ जनाको मृत्यु अनुमान गरिएको छ, जबकि सन् २०१० मा २,४०० व्यक्तिको मृत्यु भएको थियो।

देशभर २६,३७२ संक्रमितले एन्टीरेट्रोभाइरल उपचार पाउँदैछन्, जुन कुल संक्रमितको ७७ प्रतिशत हो। डा. शर्माका अनुसार नेपालले सन् २०३० सम्ममा एड्सको महामारी अन्त्य गर्ने ९५—९५—९५ लक्ष्य हासिल गर्ने योजना बनाएको छ। यस अन्तर्गत ९५ प्रतिशतलाई आफ्नो संक्रमणबारे थाहा, ९५ प्रतिशतलाई उपचार, र ९५ प्रतिशतको भाइरललोड कम गर्ने लक्ष्य राखिएको छ।

तर, पर्याप्त बजेट र बहुवर्षीय खरिद योजना नहुँदा यो लक्ष्यमा पुग्न चुनौती देखा परेको छ। गर्भवती महिलाको एचआईभी परीक्षण र जोखिममा रहेका शिशुहरूको नियमित फलोअप अपेक्षा अनुसार हुन सकेको छैन।

अनुगमन शाखाका प्रमुख अस्मिता ओझाले सन् २०१० को तुलनामा नयाँ संक्रमण ७६ प्रतिशतले घटेको जानकारी दिइन्। जनस्वास्थ्य अधिकृत लोकराज पाण्डेले पनि हालको एचआईभी अवस्था र रणनीतिक आवश्यकताबारे जानकारी प्रस्तुत गरे।

यो तथ्यांकले नेपालमा संक्रमण नियन्त्रणतर्फ सकारात्मक संकेत देखाएको छ, तर लक्ष्य हासिल गर्न अझै नीति, बजेट र कार्यक्रममा सुधार आवश्यक रहेको अधिकारीहरूले औंल्याएका छन्।

प्रकाशित मिति: आइतबार, मंसिर १५, २०८२ १६:४५