- २१ सहिदको बलिदानले प्रश्न उठाएको छ :
“के यो केवल दुःखान्त हो, वा नयाँ युगको सुरुवात?”
- श्रद्धाञ्जली सभामा युवाहरूको नारा थियो—
“हामी सहिदका सपना पूरा गर्छौं।”
नेपालको राजनीतिक इतिहासमा कहिलेकाहीँ त्यस्ता क्षणहरू आउँछन्, जसले केवल वर्तमानलाई होइन, भविष्यलाई समेत पुनःपरिभाषित गर्छ। हालसालै भड्किएको जेन–जी आन्दोलन त्यस्तै एउटा निर्णायक अध्याय बनेको छ। सन् १९९७ देखि २०१२ को बीचमा जन्मेका युवाहरू—जसलाई विश्वले जेनरेशन–जेड वा जेन–जी भन्छ—ले नेपालमा इतिहासकै ठूलो आन्दोलन चर्काएका छन्।
यस आन्दोलनको मुल्य चुकाउनुपर्यो—१८ जना साहसी युवाले सहादत दिए। उनीहरूको बलिदानले मुलुकभर पीडाको तरंग फैलायो, तर त्यही रगतले परिवर्तनको बीज पनि रोपिदिएको छ।
किन फुट्यो आक्रोश ?
युवाहरूको विद्रोह आकस्मिक थिएन। वर्षौँदेखि थिचिएको असन्तोष अन्ततः विस्फोट भयो।
रोजगार संकट : हरेक वर्ष करिब ५ लाख नयाँ युवा श्रम बजारमा प्रवेश गर्छन्, तर देश भित्र टिकाउ रोजगारीको अवसर नगन्य छ।
शिक्षा–अवसर खाडल : विश्वविद्यालय स्नातकको ३०% मात्र आफ्नै क्षेत्रमा काम पाउँछन्।
वैदेशिक पलायन : हालैको तथ्यांकअनुसार, श्रम स्वीकृति लिएर दैनिक १,५०० भन्दा बढी युवा विदेश गइरहेका छन्।
राजनीतिक निराशा : दशकौँदेखिको अस्थिर राजनीति, अपारदर्शिता र अविश्वासले नयाँ पुस्ताको सहनशीलता सकियो।
आन्दोलनको स्वरूप
आन्दोलन सुरुमा सामाजिक सञ्जालमा #GenZNepal जस्ता ह्यासट्यागमार्फत फैलिएको थियो। तर चाँडै नै यसले भौतिक रूप लियो।
काठमाडौं, पोखरा, विराटनगर, धरान, बुटवल—सबैतिर सडक युवाको आवाजले गुञ्जियो।
सहभागितामध्ये करिब ६०% २५ वर्ष मुनिका थिए।
स्वरूपमा शान्तिपूर्ण प्रदर्शन भए पनि कतिपय ठाउँमा झडप हुँदा रगत बग्यो। यो सामग्री तयार गर्दा सम्म २१ जना युवाले सहादत प्राप्त गरेका छन।
सहादतको पीडा
२१ जना युवाले आफ्नो जीवन राष्ट्रलाई समर्पण गरे।
उनीहरू मध्ये धेरैजसो २०–२५ वर्षका थिए।
थुप्रै घाइतेहरू अझै अस्पतालमा उपचाररत छन्।
श्रद्धाञ्जली सभामा युवाहरूको नारा थियो—
“हामी सहिदका सपना पूरा गर्छौं।”
यो बलिदानले आन्दोलनलाई केवल राजनीतिक विद्रोह मात्र होइन, भावनात्मक आन्दोलनको शिखरमा पुर्यायो।
राजनीतिक दबाब – सरकारले आकस्मिक बैठक बोलाएर युवा–केन्द्रित नीतिहरूको पुनरावलोकन गर्ने घोषणा गर्यो।
सामाजिक चेतना – अब युवाहरू केवल भविष्यका आशा होइनन्, वर्तमानका निर्णायक शक्ति बनेका छन्।
अन्तर्राष्ट्रिय दृष्टि – विदेशी सञ्चारमाध्यमले यसलाई South Asia’s Youngest Uprising भनेर उल्लेख गरे।
विश्लेषकहरू भन्छन्—“२१ सहिदको बलिदान व्यर्थ नजाओस् भने सरकारले मात्र होइन, सम्पूर्ण समाजले जिम्मेवारी लिनुपर्छ।”
युवा पलायन रोक्न ठोस अवसर आवश्यक।पाठ्यक्रमलाई श्रम बजारसँग जोड्ने। आक्रोशलाई हिंसा होइन, संवादमार्फत निकास दिने।
जेन–जी आन्दोलन नेपालका लागि एउटा चेतावनी हो—
युवालाई बेवास्ता गर्ने हो भने उनीहरू सडकमा मात्र होइन, इतिहासमा पनि आफ्नो हस्ताक्षर गर्छन्।
२१ सहिदको बलिदानले प्रश्न उठाएको छ :
“के यो केवल दुःखान्त हो, वा नयाँ युगको सुरुवात?”
-1757332050.webp)
_ydjPe8XXn8-1757328574.jpg)
